Premier Rutte en minister De Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport hielden op 19 mei een persconferentie over de maatregelen tegen het coronavirus die op 1 juni zijn versoepeld. Tijdens de persconferentie heeft de minister-president zich speciaal gericht tot kinderen en jongeren in Nederland. Het kabinet roept hen op in tijden van corona hun stem te laten horen. Het Kinderrechtencollectief juicht toe dat de hij deze directe oproep tot participatie heeft gedaan. Vanuit kinderrechten beschouwd is dit een heel belangrijke ontwikkeling. Het is cruciaal de stem van kinderen en jongeren te betrekken. Door participatie kunnen kinderen input geven voor de besluitvorming over de uitvoering van maatregelen die ook hen raken.

‘Kom met ideeën’

De premier heeft de kinderen en jongeren in Nederland gecomplimenteerd over het aan de regels houden: ‘Het is echt mede aan jullie te danken dat er minder mensen in het ziekenhuis liggen en dat er langzaam maar zeker weer meer kan’. Daarnaast toonde hij begrip voor de lastige situatie waarin kinderen en jongeren zich in bevinden en begrijpt hij dat zij somber of boos zijn over de genomen maatregelen. ‘Niemand weet precies hoe Nederland er de komende tijd uit gaat zien.’ Rutte roept kinderen en jongeren op mee te denken en te praten over hoe ons land eruit moet gaan zien. Hij daagt kinderen en jongeren uit om met ideeën te komen en (opbouwende) kritiek te leveren. Ook ouders, leraren, sportcoaches en lokale politici worden opgeroepen kinderen en jongeren te betrekken bij het maken van plannen.

Recht op participatie

Ieder kind heeft het recht om zijn mening te geven over zaken die hem aangaan. Dit staat in artikel 12 van het VN-Kinderrechtenverdrag. Er moet worden geluisterd naar het kind. Aan de mening van het kind moet passend belang worden gehecht, in overeenstemming met zijn of haar leeftijd. Wanneer een beslissing wordt genomen die het kind of een groep kinderen raakt, hebben volwassenen een belangrijke taak om participatie mogelijk te maken. Bijvoorbeeld over nieuwe regels die (ook) voor kinderen bedoeld zijn. Rutte wijst erop dat kinderen en jongeren ‘volwassenen van de toekomst’ zijn. Het is hierom van belang dat zij participeren, zowel wanneer het gaat om regels voor de toekomst als om regels die hen nu raken.

Betekenisvolle participatie

Het VN-Kinderrechtencomité heeft vijf regels opgesteld om ervoor te zorgen dat jongerenparticipatie daadwerkelijk betekenis heeft. Dit zijn de vijf stappen in het kort:

• Kinderen krijgen voldoende toegang tot informatie;
• kinderen kunnen hun stem laten horen;
• kinderen worden daarin ook serieus genomen;
• kinderen krijgen terugkoppeling over de beslissing die is genomen;
• en kinderen krijgen de mogelijkheid te klagen als zij het niet eens zijn met een beslissing.

Initiatieven

Na de oproep van Rutte zijn verschillende initiatieven opgericht door jongerenorganisaties. Het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS), FNV Young & United en de Nationale Jeugdraad (NJR) hebben de handen ineengeslagen en een website ontwikkeld. Via generatieaanzet.nl kunnen jongeren hun ideeën en zorgen delen. Het nieuwe platform wil namens de hele jeugd over een aantal weken, een advies aan het Kabinet uitbrengen.

Het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) hoort graag van de ideeën van de jeugd en wat zij belangrijk vinden. Het NJi wil samen met de jeugd bedenken wat zij nodig hebben zodat zij met het coronavirus kunnen omgaan. Jongeren kunnen een speciale vragenlijst invullen, maar ook van zich laten horen op social media door de hashtag ‘#ikpraatmee’ te gebruiken.

UNICEF Nederland start met de campagne ‘Mijn Nieuwe Wereld’ zodat kinderen en jongeren hun toekomstplannen kunnen delen. Via Insta kunnen zij reageren op de stories met de #MijnNieuweWereld. Als je meedoet maak je kans om samen met UNICEF de ingezonden meningen en ideeën persoonlijk aan te bieden aan de Tweede Kamer.

Goede stap in de richting

Rutte heeft kinderen en jongeren actief opgeroepen hun stem te laten horen en geeft aan dat deze stem serieus moet worden genomen. Hiermee wordt een goede stap gezet richting betekenisvolle jongerenparticipatie. Het is goed te zien dat er op verschillende overheidsniveaus aandacht wordt besteed aan jongerenparticipatie en dat er mooie initiatieven worden genomen ervoor te zorgen dat kinderen en jongeren daadwerkelijk hun stem kunnen laten horen in de politiek. Het Kinderrechtencollectief juicht deze ontwikkeling van harte toe en hoopt dat meer ministers het voorbeeld van de premier volgen.